И.Барахов аатынан Саха Республикатын государственноһын музейыгар улуу киһибит төрөөбүт норуотун, тэрийбит республикатын туһугар олорон, үлэлээн ааспыт сылларын туоһулара — элбэх үлэлэрэ, тутта сылдьыбыт кинигэлэрэ, маллара хараллан сыталлар. Музей фондата хаҥыы турар.

Ол курдук аҕыйах хонуктааҕыта Саха национальнай архыыбыттан Максим Аммосов уонна Строд суруктарын булан, копиялаан аҕалбытым. Бу элбэх мөккүөрдээх историческай түгэннэри чопчулуур суруктар буолаллар. Ол курдук, бу Аммосов 1926 сыллаахха, олунньу 15 күнүгэр суруйбут суругар »..вспомни туой переворот мартовский 1922 года» диэн суруйар. Бу — Барахов автономия ылыллыан аҕай иннинээҕи 1922 сыл, кулун тутар (март) 10 түүнүгэр оҥорбут былааһы уларыппыт (переворот), саха норуотун олоҕор тосту уларытыыны киллэрбит, кыһыл террору тохтоппут , өрө турааччыларга амнистия таһааран сэбиэт былааһын утары турбут хамсааһыны хаан тохтуута суох тохтоппут — Барахов оҥорбут переворота буоларын дакаастыыр докумуон буолар.

Письмо М.К.Аммосова И.Н.Барахову

Иван Строд Үс Кыһыл Знамя орденнаах төлөннөөх революционер, хамандыыр. Кини суруга Барахов кытары өссө Иркутскай түрмэтиттэн билсэллэрин туоһулуур. Строд суругар » после нашей встречи в Иркутске…» диэн тыллар, аны сурук аллараа Барахов »…увидимся, забыв Иркутск» диэн суруйбут. Бу сурук суолтата, »..1922 с. переворотка Барахов сыһыана суох. Строд Бараахабы билбэт киһитин тылыгар киириммэт..» диэн Барахов переворот оҥорбутун мэлдьэһиилэр бааллар, дьэ ол сыыһатын дакаастыыр икки сурук фондабытыгар эбилиннэ, Бараахап кырдьыга дакаастанна.

Письмо И.Я.Строда И.Н.Барахову

Протокол заседания расширенного пленума Губбюро РКП(б) от 11 марта 1922 г.

Музей салайааччыта Светлана Копыленко