Ил Дархан Айсиэн Николаев олохтоох оҥорон таһаарыыны 2030 сылга диэри 1,5 төгүл улаатыннарарга ыйбыт стратегическай соругун толорор инниттэн Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтэ аграрнай тэриллиилэри итиэннэ улуустар дьаһалталарын кытта саҥа бырайыактары олоххо киллэрэн эрэр. Олортон биирдэстэрэ – Ньурба улууһугар сүөһү аһылыгын оҥорон таһаарыыга туһуламмыт пилотнай бырайыак.

Билиҥҥитэ, аһаҕастык эттэххэ, кэпсэтии, дьүүллэһии түһүмэҕэр сылдьар. Сүөһү аһылыгын киинэ туһааннаах министиэристибэ Сири тупсарыыга уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга салалтатын Ньурбатааҕы филиалыгар олоҕуран тэриллиэҕэ. Өрөспүүбүлүкэ сүрүн мелиоратора Дмитрий Махаров быһаарарынан, ала-чуо Ньурбаны талбыттара икки төрүөттээх: бастатан, тыа хаһаайыстыбатыгар туһаныллар сир, чуолаан, сопхуос саҕанааҕы оһорбо бааһыналар улуус бас билиитигэр бааллар; иккиһинэн, улуус кииниттэн чугас Бүлүү өрүс хаҥас кытылынааҕы хочотугар Куочай курдук халытан нүөлсүтүллэр систиэмэлээх уонна Сүлэҕэ, Ньурбачааҥҥа туһаныллыбакка сытар сир элбэх.

Бырайыак 600 симментал боруода ыанньык сүөһүнү иҥэмтэлээх аһылыгынан хааччыйарга суоттанан оҥоһуллубут. Ол курдук, сиилэскэ анаан 287 гектарга кукуруза, подсолнечник, сорго-суданковай, эбиэс+вика култуураларын, сенажтыырга анаан 212 гектарга люцерна, булкаас от, эбиэс+вика уонна 12 гектарга төрдүгэр астаах сүбүөкүлэ, турнепс, брюква, барытын холбоон 511 гектарга ыһан, үүнүү хомуйарга былаанныыллар. Дмитрий Дмитриевич:

“Аны сааскыттан сири таҥастааһын уонна ыһыы үлэтин саҕалыахпыт. Онно аналлаах тиэхиньикэни “РосАгроЛизинг” хампаанньаттан ыларга кэпсэтиэхпит. Бырайыакпыт табылыннаҕына, улахан комплекс тутуллубут уонна бэйэбит филиалларбыт баар улуустарыгар сүөһү иҥэмтэлээх аһылыгынан хааччыйан, үрдүк бородууксуйаны ыларга туһуламмыт үлэбитин салгыахпыт”, — диэтэ.

Ил Дархан бэйэ оҥорон таһаарыытын улаатыннарарга туһуламмыт стратегическай Ыйааҕар ыйылларынан, тыа хаһаайыстыбатын бүттүүн бородууксуйатыгар тэриллиилээх хаһаайыстыбалар оҥорон таһаарар өлүүлэрэ 70 бырыһыаҥҥа тириэрдиллиэхтээх, сылга 15 тыһ. туонна үүт ас (билиҥҥи көрдөрүүттэн 1,5 төгүл кэриҥэ), 8 тыһ. туонна эт ас (билиҥҥититтэн 2 төгүл!) оҥоһуллаллара ситиһиллиэхтээх. Итинник өрө барыыны уруккулуу дороххой аһылыгынан, хоччорхой отунан ситиспэтиҥ илэ. “Ынах үүтэ – тылыгар” диэн сэбиэскэй саҕаттан, билигин сайыҥҥы ыам аҕыйах ыйыгар уостан түһэрбэт луоһун этиибит сылы эргиччи олоххо дьиҥ-чахчы “үлэлээтэҕинэ” эрэ улахан көрдөрүүлэр кэлиэхтэрэ эрэбил.

Аны билимэ суох ырааппаккын. Саҥа бырайыагы министиэристибэттэн тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин миниистирин солбуйааччы, бу хайысхаҕа билим дуоктара Сахаяна Павлова сүрүннүө. Итиэннэ агрономия өттүгэр тыа хаһаайыстыбатын билимин хандьыдаата Елена Пестерева, зоотехнияҕа эмиэ тыа хаһаайыстыбатын билимин хандьыдаата Михаил Миронов үлэлэһиэхтэрэ. Оттон Алексей Васильев салайааччылаах Ньурба мелиоратордара саҥа саҕалааһыҥҥа ылсарга бэлэмнэр. Арай, үбэ-харчыта быһаарыллара эрэ хаалан турар.

Василий Никифоров

Хаартыскаларга: Ньурбатааҕы филиал мелиоратордара.