Ааспыт нэдиэлэҕэ Саха Ѳрѳспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) Бэрэссэдээтэлин Бастакы солбуйааччыта Александр Жирков Уус Алдан улууhугар икки оробуочай бөлөҕү илдьэ тахсан үлэлээтэ.
Тохсунньу 23 күнүгэр улуус киинигэр Бороҕоҥҥо «Тойон Мүрү» Култуура дыбарыаhыгар А.Н.Жирков «Дьөһөгөй оҕотун маанылаах симэҕэ» быыстапка презентациятын кэнниттэн улуус 2024 сыллаах түмүктэрин таһаарыы мунньаҕар кытынна. Мунньахха ааспыт сыл түмүктэринэн 19 лауреат, 10 бастыҥ спортсмен, 1 адаптивнай спорт бастыҥ спортсмена, 2024 сылга аан дойудутааҕы мас-рестлинг күрэҕин чемпионнара, призердара, бастыҥ дьиэ кэргэттэр чиэстэннилэр, номинацияларга тигистилэр. Наҕараадалары, сертификаттары уонна сыл бэлиэлэрин туттарыы буолла.
Ааспыт сыл бастыҥнарын чиэстээhиҥҥэ А.Н. Жирков, улуус баhылыга В.И. Аммосов, СѲ идэлээх сойуустарын Федерациятын бэрэссэдээтэлэ Н.Н. Дегтярев, СѲ Ытык Сүбэтин чилиэнэ И.В. Бочкарев, «Саха сирэ эйигин кытта» уопсастыбаннай хамсааhын хос бэрэссэдээтэлэ А.Н. Ефимова эҕэрдэ тыллары эттилэр.
Александр Жирков нэһилиэктэр баһылыктарыгар, тэрилтэлэр, хаһаайыстыбалар салайааччыларыгар, улуус активыгар туһаайан өрөспүүбүлүкэ Ил Дархана тыа сиригэр дьаһанан олорууга сыһыаннаах үс дьаһалын туһунан санаатын эттэ.
Бастакытынан, тыа улуустарыгар сүөһү, сылгы иитиитигэр аҥаардас төбөнөн дьаһаныы уларыйбытын, мантан инньэ улууска, нэһилиэктэргэ тиийэ эти-үүтү оҥоруу хайа көрүҥүн талан үлэлиир кыах улууска бэйэтигэр бэриллибитин анаан бэлиэтээтэ. Улуус өттүттэн маныаха сиһилии ааҕынан-суоттанан, ханна ханнык көрүҥү тутуһар элбэх сыллаах былаан оҥостон үлэлииллэригэр эттэ.
“Саҥа дьаһаныы киирбитинэн хаһаайыстыбалар, улуустар икки ардыларыгар күрэстэһиилээх буолуоҕа. Хаалбыт, куоттарбыт салгыы өрүттүбэт кыһалҕата үөскүөн сөп. Онон хара маҥнайгыттан олохтоохтук дьаһаныахтаахпыт”, – диэтэ Александр Николаевич.
Иккиһинэн, Ил Дархан А.С. Николаев 2024 сыл кулун тутар 28 күнүгэр ылыммыт “Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр олохтоох оҥорон таһаарыыны сайыннарыы” Уурааҕын толорууга тохтоото. Ил Дархан бу дьаһала өр кэмҥэ туһуланар. Олохтоох бородууксуйаны, аһы-үөлү, таҥаһыгар-сабыгар тиийэ бэйэлэрэ оҥорон таһаарааччылары күүскэ өйүүр соруктаах. Онуоха көрүллүбүт үпкэ-харчыга, чэпчэтиилээх кирэдьииккэ, эбии көмөҕө кэмигэр киирсэн, улууска, нэһилиэктэргэ олохсуйан үлэлииргэ эмиэ хара ааныттан олохтоохтук, хойутаабакка ылсыһыах тустаахпыт диэтэ. Онуоха улуус салалтатын өттүттэн саҕалыыр дьоҥҥо көмө, өйөбүл, сүбэ-ама күүстээх буолуохтаах.
Мантан салгыы Ил Түмэн бастакы вице-спикерэ Дойду бүттүүнүн, Саха сирин инникитигэр улахан суолталаах креативнай экономиканы сайыннарыыга болҕомтону туһаайда. Александр Николаевич бу уустук гынан баран кэскиллээх хайысхаҕа кулун тутар ыйга анаан-минээн тахсан баһылыктарга, тэрилтэ, үөрэх салайааччыларыгар семинар-үөрэх тэрийэр санаалааҕын иһитиннэрдэ, улуус салалтатыгар онуоха бэлэмнэнии үлэни саҕалыырыгар эттэ.
Александр Жирков салайар бөлөҕө Бороҕон нэhилиэгин Тумул сэлиэнньэтигэр 90/40 миэстэлээх оскуола-саад тутуутун сиһилии билистэ, анал мунньах тэрийэн ыытта.
Нэhилиэк дьаhалтатын дьиэтигэр буолбут мунньахха СѲ тутууга уонна архитектураҕа миниистирин солбуйааччыта С.А. Бугаева, СѲ судаарыстыбаннай сакаасчыт сулууспатын генеральнай дириэктэрин бастакы солбуйааччыта А.М. Павлов, тыа сиригэр тутууга солбуйааччыта А.Ю. Асекритов, Уус Алдан улууhун баhылыгын бастакы солбуйааччы И.Ю. Артамонов, Бороҕон нэhилиэгин баhылыга В.П. Алексеев, ону тэҥэ Тумулга оскуола дьиэтин тута сылдьар «Адгезия» ХЭТ дириэктэрин солбуйааччыта И.В. Готовцев, прораба С.Н. Ильин, Уус Алдан улууhун хапытаалынай тутууга уонна архитектураҕа управлениетын салайааччытын э.т. И.П. Егоров кытыннылар.
Тумулга оскуола-саады тутар-монтажтыыр үлэлэри 2023 сыл сааһыгар «Адгезия» тутуу тэрилтэтэ саҕалаабыта. 2024 с. атырдьах ыйыгар «Адгезия» тутуу тэрилтэтин кытта 42 мөл. солк. суумаҕа эбии судаарыстыбаннай хантараак баттаммыт. Икки эрэ сылы кыайбат кэм устата баара-суоҕа бэлэмнээһин үлэтэ, тутуу матырыйаалларын тиэйэн аҕалыы уонна ньулубуой цикл толоруллубут. Тутуу технологията кэһиллэн ранд балкалары көтүрэн, хаттаан оҥороору сылдьаллар. Билигин кыhыҥҥы кэмҥэ үлэ тохтоон турар.
Александр Жирков оскуола тутуута хара маҥнайгыттан дьалаҕайдык саҕаламмытын, үлэ бытаарбытын, тутуу технологиятын кэһии тахсыбытын, ол түмүгэр үбүлээһиҥҥэ эмиэ күчүмэҕэйдэр үөскээбиттэрин ыйан туран, бу тутууну бэдэрээттэспит «Адгезия» тэрилтэ салалтатын кытаанахтык сэмэлээтэ. Александр Николаевич:
«Бэдэрээти ыларгытыгар, бастакы акылааты түһэрэргитигэр дьон-сэргэ иннигэр эппит-тыыммыт тылгытын, биир дойдулаахтаргытыгар эрэннэриигитин толорбокко иһэҕит. Тутуу болдьоҕун кэстигит. Тутуу дуогабара көтүллэр кутталын үөскэттигит. Онуоха тиэрдибэккэ тутуу министиэристибэтэ туруорбут сорудахтарын мантан инньэ кэспэккэ, тутуһан үлэлиэхтээххит», – диэн сэрэттэ.
«Адгезия» бэрэстэбиитэллэрэ хойутааһыннарын билинэн, салгыы сыыстарыа суох буолан Ил Түмэн бастакы спикерин, тутуу министиэристибэтин, улуус дьаһалтатын, мустубут дьону эмиэ эрэннэрдилэр.
Өлтөх нэһилиэгэр Александр Николаевич олохтоох дьаhалта, үѳрэхтээhин тэрилтэлэрин салайааччыларын кытта Бэйдиҥэ орто оскуолатын хапытаалынай ѳрѳмүѳнүн былаанын уонна Орто-Эбэтээҕи специальнай (коррекционнай) оскуола-интэринээт тутуутун бырайыагын оҥоруу тула сүбэ мунньаҕы ыытта.
Бу боппуруостары дьүүллэhиигэ Уус Алдан улууhун баhылыга В.И. Аммосов, Ѳлтѳх нэhилиэгин баhылыга К.А. Алексеев, оскуола попечительскэй сүбэтин салайааччыта Н.Н. Дегтярев, СѲ үѳрэхтээhинин сайыннарыыны хааччыйар ресурснай киин начаалынньыгын э.т. Н.Н. Сивцев, Бэйдиҥэ орто оскуолатын дириэктэрэ Е.А. Дансарунова, Орто-Эбэтээҕи оскуола-интэринээт дириэктэрэ Н.К. Колодезникова кытыннылар.
«Оскуолалары модернизациялааhын» федеральнай бырагыраама чэрчитинэн Чэриктэй, Найахы, Уус-Күөлүн оскуолаларын сэргэ Бэйдиҥэ орто оскуолатын хапытаалынай ѳрѳмүѳнүгэр 101 мѳл. солк. федеральнай үп кѳрүллүбүт. Мунньах кыттыылаахтара бу үбү хайдах көдьүүстээхтик туһанар туһунан сүбэлэстилэр, киирбит этиилэри дьүүллэстилэр.
Орто-Эбэтээҕи специальнай (коррекционнай) оскуола-интэринээт Арыылаах с. баар. Барыта 50 үѳрэнээччилээх. Биир этээстээх мас дьиэ 1965 сыллаахха тутуллубут, уопсай иэнэ 457 квадратнай метр, 39 тыһ. квадратнай метр иэннээх сир учаастага бааллар. Киин ититиинэн, тымныы, сылаас уунан хааччыллыылаах. Бу оскуола-интэринээт 45 миэстэлээх саҥа дьиэтин тутууну бырайыактааhын сорудаҕа 2024 сыл сэтинньи ыйыгар бигэргэтиллибит. Уус Алдан улууhун дьаhалтатын сайаапкатынан эбийиэк СӨ үөрэхтээһинин министиэристибэтин былааныгар киллэриллибит. Тутуута Тумулга уонна Эhэлээххэ оскуолалар тутуллубуттарын кэнниттэн саҕаланара былааннанар.
Сүбэ мунньахтарга кыттыбыт дьон Александр Николаевичка сүрүн кыһалҕалары көрө сылдьан мэлдьи кэмигэр сүбэ-ама, өйөбүл буоларыгар махталларын эттилэр, үчүгэй туругу, үлэтигэр ситиһиини баҕардылар.
Уус Алдаҥҥа буолбут сүбэлэһиилэр түмүктэринэн Ил Түмэн бастакы вице-спикерэ улуус баһылыга В.И. Аммосовы кытта улуус поликлиникатын иккис уочаратын, Танда спортивнай киинин, Өнөр оскуолатын, Чэриктэй культурнай-спортивнай киинин тутуутун, ону таһынан улууска саҥа эбийиэктэри былааннааһыҥҥа, Суотту-Бороҕон-Танда-Баайаҕа суолун тутууга, о.д.а. боппуруостарга сүбэлэстилэр, үүммүт 2025 сылга үлэ былаанын торумнастылар.
С. Софронов, Ил Түмэн пресс-сулууспата
Читайте нас в:
